Andere namen

Villa scolaire de la Ville de Bruxelles
Villa scolaire Benjamin Crombez
Home Benjamin Crombez (1931)
Home Benjamin Crombez et Anne et Georges Brichard (of Brichart, 1936)
Calidris (1983)

Adres

Westende [deelgemeente van Middelkerke, gemeente in arrondissement Oostende - BE]: Strandlaan 1

Architect

Léon Govaerts en Alexis Van Vaerenbergh (1930)
J.G. Evers (1935, bijgebouwen)
P.E. Vincent (1960, tussenbouw vorige gebouwen)

Bestaansperiode

Oprichter

Association des Marçunvins de Bruxelles

Logistieke organisatie

Association des Marçunvins de Bruxelles

Wat het nu is

De Calidris, verblijfsaccommodatie voor groepen en scholen, tentoonstellingsruimte en cultureel centrum.

Korte situering

In 1900 schonk Benjamin Crombez (Brussel, 27/04/1856-Taintignies, 23/01/1941, landbouwer; schepen en burgemeester van Taintignies, parlementslid) een villa in Westende-Lombardzijde aan de stad Brussel. De liberale filantropische organisatie Association des Marçunvins huurde de villa van de stad Brussel voor 40 frank per jaar. De Villa Crombez werd geopend op 7 mei 1902 en telde 85 bedden. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het gebouw volledig vernield. Om toch aan de noden van de scholen te voldoen, huurde de stad Brussel drie gebouwen in Mariakerke. Omdat het particuliere huizen waren, beantwoordden die niet aan de noden. Daarom besloot men in 1923 dat de villa in Westende heropgebouwd moest worden. Op 15 juli 1931 werd het nieuwe Home Benjamin Crombez geopend. De heropbouw gebeurde naar de plannen van de architecten Govaerts en Van Vaerenbergh. Het gebouw was sober, modern en functioneel: in het midden lagen de hall en de gemeenschappelijke voorzieningen (sanitair, burelen, opslagruimten), met daar rond de kamers die zonlicht nodig hadden. In 1935 werden, los van het oorspronkelijk gebouw, vier klaslokalen en een infirmerie bijgebouwd, naar een ontwerp van architect J.G. Evers (Brussel). Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het home opnieuw beschadigd en het kon pas op 17 december 1950 opnieuw ingehuldigd worden. Hiervoor verkochten Les Marçunvins hun home in Yvoir (nabij Namen).
In 1960 werd het gebouw uitgebreid door het hoofdgebouw uit 1931 te verbinden met de uitbreiding uit 1935. Hiervoor ontwierp architect P.E. Vincent (Brussel) een eenvoudig tussengebouw. In dit gedeelte kwamen onder meer de klassen en de infirmerie. De home werd nu het hele jaar door gebruikt door de stad Brussel.
In 1983 werd het gebouw verkocht aan de bvba Calidris, die het uitbouwde tot een selfservicerestaurant De Calidris. In 1987 kocht de gemeente Middelkerke de gebouwen om ze om te vormen tot een cultureel centrum met sportcomplex. Het gebouw wordt nog ter beschikking gesteld voor zeeklassen en het Gents Jeugdwerk vzw Free-Time (opgericht in 1990) organiseert er nog steeds vakantiekampen voor kinderen. Daarnaast doet het dienst als verblijfsaccommodatie voor groepen en scholen, tentoonstellingsruimte en cultureel centrum voor het verenigingsleven.

Meer info

De Association des Marçunvins (Mars-un-vingt) werd in 1875 opgericht aan de Université libre de Bruxelles na een stoet georganiseerd door Le Denier des Ecoles (Schoolpenning) ter ondersteuning van het officieel onderwijs. Op 21 maart besloten een veertien jonge liberalen, na het bekendmaken van het financieel succes van de stoet, tot de stichting. Men plaatste collectebussen in handelszaken en organiseerde stoeten en feesten om geld in te zamelen voor studiebeurzen en kinderkleding.
Met het opgehaalde geld zonden Les Marçunvins reeds in 1898 kinderen naar Nieuwpoort en Lombardzijde waar ze logeerden in gebouwen die door Benjamin Crombez ter beschikking werden gesteld.
Les Marçunvins konden geen eigenaar worden van de villa die Crombez in 1900 schonk omdat de vereniging geen rechtspersoonlijkheid had. Pas met de wet van 27 juni 1921 kwam er een statuut voor verenigingen zonder winstbejag, waardoor die giften konden aanvaarden en eigenaar zijn.
Een oplossing werd gevonden in de mogelijkheid om de eigendom aan de stad Brussel te geven, die dan voor een onbeduidende som (40 frank per jaar) de Marçunvins de mogelijkheid gaf om de schoolvilla uit te baten.
De gemeenteadministratie gaf per dag en per kind 2 frank aan de Marçunvins. Na aftrek van transportkosten en eten, werden de overblijvende 50 centimes gebruikt om meer kinderen gratis te laten deelnemen.

Extra

De villa stond buiten het werkterrein van La Westendaise. Deze groep wou van Westende een mondaine badplaats maken.

Benjamin Crombez stelde reeds in 1887 een schoolgebouw in Nieuwpoort ter beschikking van de stad Brussel, zie: Palais de l'Enfance.

Ook de het Œuvre des colonies de vacances d'Anderlecht stuurde in 1905 en de daarop volgende jaren een negentigtal kinderen naar de villa van Les Marçunvins. De gemeente Anderlecht gaf hen hiervoor een toelage van 2.500 frank.

Literatuur

J. BOURGONJON, M. BREYNE, E. DE GROOTE, S. GERVOYSE, L. JANSSENS, D. VAN RENTERGEM, K. VANROBAEYS, L. VERHAMME, Het kind in 'Les Marçunvins' in Westende. Theoretische achtergrond bij kindstudies, Universiteit Gent, onuitgegeven oefening 3e licentie pedagogische wetenschappen interoptie kindstudies, 2008, p. 6-22.

M. CONSTANDT, Het toeristisch verhaal van Westende en Lombardsijde, Middelkerke, 1988, p. 64.

Home des Marçunvins à Westende. Pavillon d"infirmerie. Architecte: Paul E. Vincent. In: La Maison, 20(1964)10, p. 316-317.

Homes et Preventoriums. In: Bâtir, (1936)43, p. 728-729.

P. JACOB, Modernisme aan de Belgische kust: kinderverblijven tijdens het Interbellum, Sint-Lukas Brussel, eindverhandeling, 1990, p. 8, p. 20-22.

CH. MERTENS, Quinze jours à Lombartzijde, Brussel: J. Lebègue et Cie, 1902.

E. PLANTET, & A. DELPY, Colonies de vacances et oeuvres du grand air en France et à l'étranger, Parijs: Hachette, 1910, p. 455. 

L. SAINT-VINCENT, Belgique Charitable, nouvelle édition refondue et complétée par Mme Ch. Vloeberghs, Albert Dewit, 1904.

Zie: http://users.skynet.be/zwysen/Jeugdzorg/kolonies.htm

Bronnen

Archief van de Stad Brussel, IPII 1095, Bespreking in gemeenteraad 12 april 1897 van schenking Crombez.

Archief van de Stad Brussel, Bewijsstukken betalingen 1938, Brussel, Stadsarchief Brussel, IPII 1432.

Gemeentearchief Middelkerke, WL(L) 596, 597, 603, Bouwdossiers.

Archief van de Stad Brussel, IPII 1095, Brief 28/08/1924 aan college van departement onderwijs.

Archief van de Stad Brussel, IPII 1095, Brief Association des Marçunvins 28 mei 1902.

Archief van de Stad Brussel, IPII 1033, Bulletin du Cercle le Progrès, 7(1897)2.

Archief van de Stad Brussel, IPII 1033, Chronique des Travaux Publics, 21(1897)11.

Archief van de Stad Brussel, IPII 1095, Definitieve akte 1901.

Archief van de Stad Brussel, IPII 1095, Huurakte.

Archief van de Stad Brussel, IPII 1095, Inventaris meubels Villa scolaire Westende voor WO I + waarde (kostprijs) + beschrijving lokalen.

Archief van de Stad Brussel, IPII 1033, Lombartzyde: construction, ameublement, installation.

Archief van de Stad Brussel, IPII 1095, Nota 21 januari 1930.

Archief van de Stad Brussel, IPII 1009, Nota 1931.

Archief van de Stad Brussel, IPII 1009, Nota 15/7/1931.

Archief van de Stad Brussel, IP 750, Nota Henri Louis Benjamin Ghislain Crombez.

Archief van de Stad Brussel, IPII 998, Nota's.

Archief van de Stad Brussel, IPII 1115, Plannen.

Archief van de Stad Brussel, IPII 1939, Plannen 25/1/1938.

Archief van de Stad Brussel, IPII 1095, Rapport 1918.

Archief van de Stad Brussel, IPII 862, Rekeningen van de Ecoles plein air te Westende 1951.

Archief van de Stad Brussel, IPII 856, Séjour à Westende (Marçunvins) en 1958-1961.

Archief van de Stad Brussel, IPII 788, Uitbetaling Monsieur Maurice Vandenhoute.

http://paola.erfgoed.net/sdx/inventaris/toon.xsp?id=54881&base=objekt&qid=sdx_q4&p=2

De Blauwe Wie is Wie, Gent: Liberaal Archief. Zie: http://www.liberaalarchief.be/C.html

<top

Getuigenissen

Audio

Video

<top

Plaats uw herinnering